TÜRK PASAPORTU ÇEŞİTLERİ VE İŞLEVLERİ HAKKINDA HER ŞEY

Türk pasaportu çeşitleri nelerdir ve işlevleri nedir sorularının yanıtlarını bu yazımızda ayrıntılı olarak açıklayacağız. Yurt dışına seyahat için gerekli olan ve nüfus cüzdanı yerine geçen belgeye pasaport denir. Genellikle Türkiye’ye giriş ve çıkışları için Türk pasaportuna ihtiyaç duyulmaktadır. Mesleki durum ve statüye göre Türk pasaportları çeşitleri bulunmaktadır. Öyleyse Türk pasaport çeşitleri nelerdir? Sizlere pasaport çeşitleri ve isimleri hakkında detaylı bir şekilde bilgiler aktarıyoruz. Türk pasaportunun avantajlarına dair daha ayrıntılı bilgi almak istiyorsanız ilgili yazımıza bakabilirsiniz. ilgili yazımız.

Kısaca ifade edilmesi gerekirse, pasaport ülkeler arası seyahat için gerekli olan belgedir. Türk pasaportu dünyada geçerliliği kabul edilen pasaportlar arasında hatırı sayılır sıralarda bulunmaktadır. Birçok ülkeye Türk Pasaportu ile vizesiz giriş mümkündür.

Türk Pasaportu Çeşitleri Nelerdir?

Yabancı ülkelere turistik, iş, sağlık ya da herhangi bir nedenle seyahat etmek amacıyla gitmek isteyen kişilerin kimliklerini ibraz etmelerini sağlayan bir belgeye pasaport denir. Ayrıca pasaport sahibinin kimlik bilgilerini içerdiği için bu belge uluslararası bir kimlik olarak da kabul edilmektedir. Her yurtdışı seyahatine çıkan kişinin pasaport çıkarması mecburidir.

Türkiye’de yurt dışına çıkış için 4 farklı pasaport çeşidi mevcuttur. Sırasıyla Türk pasaportunun çeşitleri aşağıdaki gibidir;

• Umuma Mahsus (bordo) pasaport,
• Hususi (yeşil) pasaport,
• Hizmet (gri) pasaportu,
• Diplomatik (siyah) pasaport

Yukarıda verilen Türk pasaportu çeşitleri mesleki statü veya statüye göre verilmektedir.

Umuma Mahsus Pasaport (Bordo Pasaport)

Umuma mahsus pasaport, Türk vatandaşlarının ve KKTC vatandaşlarının alabileceği bir pasaport çeşididir. Umuma mahsus pasaport Türkiye’de il ve ilçe nüfus müdürlüklerinden, yurtdışında ise Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluklarından temin edilir. Aynı zamanda en az 6 ay süreyle kullanılmaktadır. Umuma mahsus pasaport 18 yaşından küçükler için en fazla 5 yıl, 18 yaşından büyükler için ise 10 yıl süreyle çıkartılır.

Umuma Mahsus Ne Demek?

Umuma mahsus, herkese açık ve herkes için anlamlarına gelmektedir.

Umuma Mahsus Pasaport Nasıl Alınır?

Umuma mahsus pasaport edinmek için gerekli koşulları ve belgeleri tamamladıysanız randevulu ya da randevusuz olarak ilçe nüfus müdürlüklerine başvurabilirsiniz. Pasaport başvurusunu online olarak yapmak için ilgili yere tıklayabilirsiniz. Bulundukları ülke dışında olanlar başvurularını kayıtlı oldukları konsolosluk aracılığıyla gerçekleştirebilirler. Başvuruda bulunacak kişilerin pasaport başvurularını yaşa bakılmaksızın şahsen yapmaları şarttır.

Umuma Mahsus Pasaport Alabilmek için Gerekli Belgeler

Bordo pasaport başvurusu yapmak istiyorsanız aşağıdaki evrakları eksiksiz tamamlamanız gerekecektir. Online olarak randevu alıp pasaport işlemlerini gerçekleştirilmesi zamandan tasarruf etmenizi sağlamaktadır.

• T.C. kimlik kartı veya geçici kimlik belgesinin aslı
• Harç ve cüzdan bedeli makbuzu (25 yaş altı öğrenciler harçtan muaftır)
• 2 adet biyometrik fotoğraf
• 60 günü geçmemiş öğrenci belgesi (Umuma mahsus pasaport almak isteyen öğrenciler için özel şart)
• Reşit olmayan veya engelli bireyler için muvafakat belgesi
• Varsa eski pasaport

Hususi Pasaport (Yeşil Pasaport)

Yeşil pasaport olarak kamuoyunda bilinen hususi damgalı pasaport, Türkiye Büyük Millet Meclisi eski üyeleri, bakanlar ile birinci, ikinci ve üçüncü derece devlet memurlarına tahsis edilmektedir. Bununla birlikte yeşil pasaport sahibi kişilerin çocukları da 25 yaşına kadar yararlanma hakkı elde etmektedir. Yeşil pasaport ile birçok ülkeye vizesiz giriş yapılabilmektedir.

Hususi (Yeşil) Pasaport Nasıl Alınır?

Yeşil pasaport edinme hakkınız bulunuyorsa ilk olarak İçişleri Bakanlığı’na gerekli evrakları tamamlayıp dilekçe göndermeniz gerekecektir. Nüfus müdürlüklerinden pasaport defter bedelini yatırdıktan sonra diğer evraklarla birlikte başvurunuzu gerçekleştirebilirsiniz. Pasaportunuz PTT kargo ile vermiş olduğunuz adrese ve istediğiniz yere ulaştırılacaktır.

Yeşil Pasaport Gerekli Evraklar Nelerdir?

Hususi pasaport almak isteyenler aşağıda belirtilen belgeleri tamamlayıp yeşil pasaport başvuru linkinden randevu alarak başvurularını gerçekleştirebilirler. Hususi pasaport için gerekli belgeler;

• İç İşleri Bakanlığı’na hususi pasaport talep yazısı,
• 1 Adet Biometrik fotoğraf
• Kimlik Kartı
• Çalışmakta olanlar: çalıştıkları kurumun il, bölge veya genel müdürlüklerinden alınmış imza sirküleri,
• Emekliler: Emekli oldukları tarihte hangi kadro ve kıdemde emekliye ayrıldıklarını gösteren belge,
• İstifa eden memurlar: istifa ettikleri dönemde hangi kıdemde olduklarını gösteren belge,
• Hak sahibi vefat edenler: vefat eden hak sahibinin vefat ettiği tarihteki kıdemini gösteren belge,
• 18 yaşından küçükler: velilerden alınan muvafakatname

Yeşil Pasaportun Avantajları Nelerdir?

Yeşil pasaport sahipleri vizesiz olarak 100’den fazla ülkeye yolculuk yapabilirler. Bu ülkelerin ayrıntılı bir dökümüne ve ne kadar süreyle vizesiz kalabileceğinize buradan göz atabilirsiniz. Yeşil pasaport sahipleri pasaport harcından da muaftır, fakat pasaport defter ücretini yatırmaları gerekmektedir.

Yeşil Pasaport Süresi Ne Kadar?

Yeşil pasaportun süresi 1 yıl ile 5 yıl arasında farklılık göstermektedir. Verilen pasaportun süresini İçişleri Bakanlığı tarafından belirlenen şartlar ve kuruluşların yöneticilerinin talep yazısı belirlemektedir.

Yeşil Pasaport ile Vizesiz gidilebilecek Ülkeler

Bordo pasaport sahiplerine kıyasla yeşil pasaport sahipleri vize konusunda oldukça avantajları bulunmaktadır. Özellikle kamu sektöründe görev yapan ya da kamu sektöründen emekli olanların alabildiği yeşil pasaport ile dünyanın her kıtasında yüzlerce ülkeye vizesiz yolculuk yapabilmektedirler. Ayrıca 25 yaşına kadar eğitimlerine devam ettikleri sürece yeşil pasaport sahiplerinin çocukları da yeşil pasaport kullanma hakkına sahiptir.

Hizmet Pasaportu (Gri Pasaport)

Resmi görevle yurt dışına giden sarı basın kartı sahiplerine, bilimsel ve kültürel nedenlerle seyahat eden akademisyenlere görev süreleri boyunca hizmet pasaportu tahsis edilmektedir. Hizmet pasaportu ile bazı ülkelere vizesiz seyahat edilebilmektedir. Hizmet pasaportu alabilmek için kurum tarafından onaylanmış talep formu, biyometrik fotoğraf, nüfus cüzdanı ve T.C. Kimlik kartı istenmektedir.

Hizmet Pasaportu (Gri Pasaport) Kimlere Verilir?

Hizmet pasaportu, devlet adına yurt dışına gönderilen ancak siyah (diplomatik) veya yeşil (hususi) pasaportu olmayan şahıslar için düzenlenir.

• Hükümet, hususi idareler veya belediyeler tarafından resmi görevle yurt dışına yollanan kişilere,
• Türkiye Cumhuriyeti’nin üyesi olduğu milletlerarası kuruluşlarda memur statüsünde çalışan kişilere,
• Türk Hava Kurumu ve Türkiye Kızılay Cemiyeti tarafından görevlendirilen kişilere,

Hizmet Damgalı Pasaport, reşit olan ve anne veya babasının yanında ikamet eden, evli olmayan, iş sahibi olmayan, öğrenimine devam eden ve 25 yaş sınırını aşmamış olan eş, reşit olmayan çocuk, çocuklarına tanzim edilir.

Hizmet Pasaportunun Süresi

Görev pasaportunun süresi görev süresini kapsayacak biçimde hizmet pasaportu düzenlenir. Hizmet süresinin bitiminden sonra gri pasaport sahibi olanlar bu pasaportu kullanamazlar. Genellikle 5 yıl süreyle verilen gri pasaport, görevlendirilen ülkenin vizesini de içerir. Görevlendirme sona erdikten sonra hizmet pasaportu kuruma iade edilir. Hizmet süresi bitiminde kurum pasaportu il nüfus müdürlüğüne iade eder.

Hizmet Pasaportu İçin Gerekli Belgeler

Aşağıda Hizmet pasaportu için yapılacak başvuruda gerekli belgeler verilmektedir. Hizmet Pasaportu almak isteyenler, bu belgeleri düzenleyerek hizmet pasaportlarını talep edebilirler.

• Hizmet pasaportu talep formu
• Nüfus cüzdanı aslı (Fotokopisini de yanınızda bulundurabilirsiniz.)
• Önceki pasaportlarınızın aslı
• 2 adet biyometrik fotoğraf
• Pasaport defter bedeli dekontu
• Reşit olmayan veya engelli kişiler için muvafakatname
• Öğrenciler için öğrenim belgesi
• Sağlık kurulu raporu

Hizmet Pasaportunun Gelmesi Kaç Gün Sürer?

3 ila 5 gün arasında Hizmet pasaport elinize geçmektedir.

Hizmet Pasaportu ile Turistik Gezi Yapılabilir mi?

Hizmet pasaportu yalnızca hizmet dönemlerini içeren bir pasaport çeşididir. Dolaysıyla, sadece görev sürelerini kapsayan bu tür pasaportlar ile turistik amaçlı yurt dışına çıkamazsınız. Böylesi hallerde sadece sizin değil, size pasaportu veren kurumun da töhmet altında kalacağını unutmayın.

Diplomatik Pasaport (Siyah Pasaport)

Büyükelçilik ve konsolosluklarda çalışan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerine, Yargıtay, Danıştay, Sayıştay gibi yüksek dereceli memurlara diplomatik pasaport verilebilmektedir. Harç ve ücrete tabi olmaksızın diplomatik pasaport alınır. Ayrıca, hususi pasaportlar ile hizmet pasaportlarında sadece defter bedeli alınmaktadır. Öte yandan, umuma mahsus pasaportlarda ise süreye göre harç alınmaktadır.

Diplomatik Pasaport Nasıl Alınır?

Diplomatik pasaport, pasaport sahibi olabilmek için en fazla kriterin karşılanmasını gerektiren seçenek olup, yalnızca devlet adına çalışan kişilere verildiği için pasaport türleri arasında online olarak ön başvuru yapılabilen bir pasaport türüdür.

Diplomatik Pasaport Talep Etmek İçin Gerekli Belgeler

Diplomatik e-pasaport başvuru sahipleri aşağıdaki belgelerle birlikte Dışişleri Bakanlığı Pasaport Dairesi Başkanlığı’na başvurabilirler.

• Üzerinde T.C. kimlik numarası bulunan kimlik belgesi
• Diplomatik e-pasaport cüzdan bedelinin Türkiye İş Bankası’nın Dışişleri Bakanlığı Şubesi nezdindeki “Dışişleri Bakanlığı / PDGY / Diplomatik e-Pasaport Hesabı”na yatırıldığına dair dekont
• İki adet biyometrik fotoğraf (son 6 aya ait)

Gerekli diğer belgeleri yukarıda verdiğimiz diplomatik e-pasaport başvuru sayfasından ayrıntılı olarak inceleyebilirsiniz.

Diplomatik Pasaport Avantajları Nelerdir?

Umuma mahsus ve diğer pasaport sahiplerine kıyasla diplomatik pasaport sahipleri daha fazla ayrıcalığa tabidir. Örneğin, siyah pasaport sahipleri vizesiz olarak birçok ülkeye giriş yapabilmektedir.

Kimler Diplomatik Pasaport Alabilir?

Kamuda belirli kademe ve üstünde yer alan görevlilere ve belirli koşullara uymak üzere bu kişilerin aile üyelerine diplomatik pasaportlar verilebilmektedir.

• TBMM üyeleri,
• TBMM üyesi olmayan bakanlar,
• Anayasa Mahkemesi başkan ve üyeleri,
• Yargıtay, Danıştay, Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi, Uyuşmazlık Mahkemesi, Sayıştay, Genelkurmay birinci ve ikinci başkanları,
• Cumhuriyet başsavcısı,
• Orgeneraller
• Amiraller
• Eski cumhurbaşkanları,
• Yasama meclisleri eski başkanları,
• Eski başbakanlar ve dışişleri bakanları,
• Cumhurbaşkanlığı genel sekreteri,
• TBMM Başkanlığı genel sekreteri,
• Bakanlık müsteşarları,
• Diyanet İşleri başkanı,
• Valiler
• Büyükşehir belediye başkanları,
• Hükümet adına milletlerarası resmi müzakereler yapılması, mukavelenameler akdi için veya milletlerarası toplantılarla kongre ve konferanslara katılmak üzere gönderilenler,
• Yabancı devletler veya uluslararası teşekküller nezdinde daimi veya geçici görev yapmak üzere gönderilenler,
• Siyasi kuryeler vb. görevlerde bulunan devlet görevlilerine ve ailelerine siyah pasaport verilebilmektedir.